Alcoholisme wordt gekenmerkt door dwangmatig drinken, impulsief gedrag en terugval. De ziekte veroorzaakt biologische veranderingen in de hersenen waardoor het moeilijk is om zonder professionele hulp (blijvend) te stoppen met alcohol.
Niet iedereen die regelmatig drinkt wordt een alcoholist, maar het risico op alcoholisme wordt wel groter als je meer drinkt. Er ontstaat dan een psychologische en lichamelijke afhankelijkheid van alcohol.
Alcoholisme is een ziekte
Alcoholisme kan gedefinieerd worden als een ziekte met een dwangmatig verlangen naar alcohol, verlies van controle en een verminderd oordeelsvermogen.
Als gevolg van zwaar en continu drinken ontstaan er na verloop van tijd psychologische, lichamelijke en neurologische veranderingen. Deze veranderingen treden op in fasen.
In 1e instantie geeft het drinken van alcohol een prettig euforisch gevoel. Je maakt makkelijk contact met anderen en de alcohol verhoogt het saamhorigheidsgevoel.
Na verloop van tijd heb je steeds meer alcohol nodig om normaal te kunnen functioneren. Er treden veranderingen op in de hersenen die de controle over het alcoholgebruik verder verzwakken.
Verder treedt er een verminderd oordeelsvermogen op. Bij een alcoholverslaving ervaar je de wereld anders en ben je in je opvattingen niet meer goed te volgen door anderen. Een bekend voorbeeld hiervan is het bagatelliseren van het drinken.
Uiteindelijk is er volledig controleverlies over het drinken met ernstig lijden en maatschappelijke teloorgang.
Definitie Alcoholisme
De termen alcoholisme, alcoholverslaving en problematisch alcoholgebruik worden door elkaar gebruikt maar de officële term hiervoor is problematisch alcoholgebruik.
Problematisch alcoholgebruik, waaronder alcoholmisbruik, alcoholverslaving en alcoholisme, is volgens de Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (DSM) van de American Psychiatric Association de officiële medische term voor herhaald alcoholgebruik dat klinisch significante stoornissen veroorzaakt en een onvermogen om verantwoordelijkheden te dragen.
Een alcoholist is iemand die verslaafd is aan alcohol of fysiek afhankelijk is van alcohol.
Het is mogelijk om een probleemdrinker te zijn en geen alcoholist. Probleemdrinkers nemen bijvoorbeeld slechte beslissingen door het gebruik van alcohol of in hun dronkenschap, maar zijn niet altijd verslaafd aan alcohol.
Ontwikkelen van Alcoholisme
Iedereen die alcohol drinkt kan alcoholist worden, maar niet iedereen die drinkt ontwikkelt een verslaving.
Veel mensen die regelmatig drinken zullen nooit een verslaving ontwikkelen. Anderen die aanvankelijk niet veel drinken, zitten sneller gevangen in een verslaving en kunnen niet meer stoppen.
Hoe dit precies komt is niet helemaal bekend en meer dan 50 jaar onderwerp van wetenschappelijk onderzoek. Inmiddels staat vast dat genetische factoren een belangrijke rol spelen en dat bepaalde personen vatbaarder voor een alcoholverslaving zijn dan anderen.
Behandeling van Alcoholisme
Door het optreden van hevige trekaanvallen en ontwenningsverschijnselen is bijna altijd professionele hulp nodig om te stoppen met alcohol.
De ernst van de alcoholverslaving is bepalend voor het type behandeling dat nodig is. Als er ontwenningsverschijnselen optreden bij het stoppen met alcohol dan is er bijna altijd een professionele detoxificatie nodig. Hierbij is er medische begeleiding tijdens het afkicken van de alcohol.
Wil je stoppen met alcohol?
Alcoholisme is een ziekte die erger wordt als je blijft drinken. Herken je dit bij jezelf of een ander dan heb je hulp nodig. The Home Clinic biedt lichte tot intensieve hulp bij het afkicken van alcohol. Je kunt ons bellen als je meer wilt weten over onze behandelingen of als je hulp zoekt bij het stoppen met alcohol.
Te veel drinken beïnvloedt het beloningssysteem van de hersenen.
Wanneer je alcohol drinkt dan wordt er dopamine afgegeven in je hersenen, waardoor je je prettig gaat voelen.
Wanneer je te vaak drinkt dan passen je hersenen zich echter aan en geven steeds minder dopamine af. Het beloningssysteem in je hersenen verandert, je gaat je minder gelukkig voelen en je krijgt steeds meer trek in alcohol met als gevolg een alcoholverslaving.
Op hersenscans kan men de biologische impact van chronisch alcoholgebruik zien. CT-scans hebben aangetoond dat atrofie, of het verkleinen van hersencellen, vaak voorkomt in de hersenen van alcoholisten. De eerste schade treedt op in de frontale kwab van de hersenen, het deel achter het voorhoofd dat verantwoordelijk is voor geheugen, besluitvorming, gedrag en het karakter van iemand. Deze veranderingen hebben invloed op hoe je je voelt, hoe je beslissingen neemt en hoe je je gedraagt.
Andere hersenscans hebben aangetoond dat onderdelen van het zenuwstelsel en de hersenstam beschadigd raken door alcohol. Dit is de reden dat veel alcoholisten moeite hebben met het oplossen van problemen en het in bedwang houden van emoties. De scans hebben ook verschillen aangetoond in elektrische activiteit bij mensen die afhankelijk zijn van alcohol en die alcoholonttrekkingsverschijnselen doormaken tegenover gezonde mensen.
Volgens de DSM-5 kan problematisch alcoholgebruik geclassificeerd worden als mild, matig of ernstig afhankelijk van het aantal criteria waaraan iemand voldoet.
Iemand met een milde aandoening voldoet aan 2 of 3 criteria, iemand met een matige aandoening voldoet aan 4 tot 5 criteria en bij een ernstige vorm van problematisch alcoholgebruik voldoet iemand aan 6 of meer criteria.
DSM-5 Criteria Stoornis in het Gebruik van Alcohol
Alcohol wordt vaak gebruikt in grotere hoeveelheden of langer dan de bedoeling was.
Het lukt je niet om het alcoholgebruik te minderen.
Er wordt veel tijd besteed aan het drinken of het herstellen van alcohol.
Je hebt een sterke hunkering of drang tot alcoholgebruik.
Door het alcoholgebruik kun je niet meer voldoen aan belangrijke verplichtingen op je werk, op school of thuis.
Je blijft alcohol gebruiken ondanks terugkerende sociale of interpersoonlijke problemen. Deze problemen worden veroorzaakt of verergerd door de effecten van alcohol.
Vanwege het alcoholgebruik besteed je minder tijd of ben je gestopt met belangrijke sociale, beroepsmatige of vrijetijdsactiviteiten.
Er is sprake van terugkerend alcoholgebruik in situaties waarin dit fysiek gevaar oplevert.
Je blijft alcohol gebruiken, ook al weet je dat er blijvende of terugkerende lichamelijk of psychische problemen zijn die waarschijnlijk veroorzaakt of verergerd zijn door de alcohol.
Er is sprake van tolerantie. Bij tolerantie heb je behoefte aan steeds meer alcohol om het gewenste effect te bereiken of heb je een duidelijk verminderd effect bij dezelfde hoeveelheid alcohol.
Je hebt last van ontwenningsverschijnselen als je stopt met drinken of je gebruikt alcohol om onttrekkingssymptomen te verlichten of te voorkomen.
Herken je je in bovenstaand verhaal?
Herstel begint bij het zetten van de eerste stap naar behandeling
Bij alcoholisme wordt snel gedacht aan de hoeveelheid alcohol die iemand drinkt en hoe lang iemand alcohol drinkt. De criteria voor alcoholisme hebben echter niets met deze factoren te maken. Een alcoholverslaving ontstaat op het moment dat je het drinken van alcohol niet meer onder controle kunt houden. Een alcoholist voelt een oncontroleerbare drang om te drinken en heeft ongelooflijk veel moeite om te stoppen met drinken. Alle alcoholisten delen deze eigenschappen.
Onderzoekers hebben 4 typen alcoholisten geclassificeerd. Deze typen worden gekenmerkt door leeftijd, drinkgedrag en een behandeling die voor hen het beste werkt.
De jonge alcoholist gebruikt alcohol vaak in grote hoeveelheden tegelijk afgewisseld met perioden van minder alcoholgebruik (binge-drinking). Hierbij is een verhoogd risico op gevaarlijk of antisociaal gedrag. De jonge alcoholist heeft het meeste baat bij een behandeling samen met leeftijdsgenoten.
De functionele alcoholist gebruikt alcohol vaak als medicatie tegen angst of depressie en heeft de meest effectieve behandeling als naast de verslaving ook de andere aanwezige problemen tegelijk worden behandeld.
De familiaire of sociale drinker met matige verslaving heeft het meest aan een behandeling die zijn of haar leven zo min mogelijk verstoort en de partner betrekt.
De chronisch ernstige volledig dysfunctionele alcoholist waarbij genezing niet meer te verwachten is haalt het meeste effect uit een klinische behandeling, waarbij een verslavingskliniek dagelijkse structuur en houvast kan bieden.
Stadia van alcoholverslaving
De stadia van alcoholisme zijn niet wetenschappelijk gedefinieerd, zoals de ernst van problematisch alcoholgebruik, maar ze bieden een goed beeld van de fasen die je doorloopt als je verslaafd raakt aan alcohol. De manier waarop alcohol invloed heeft op een persoon wordt bepaald door een combinatie van genetische, omgevings- en sociale factoren. De stadia van alcoholisme zijn een belangrijke factor voor de intensiteit van de behandeling die een persoon nodig heeft.
Vroeg stadium
Drinken om stress te verlichten, redenen vinden om te drinken, toename van tolerantie, soms drinken om je beter te voelen.
Midden stadium
Alcoholafhankelijkheid, drinken om ontwenning te voorkomen, drinken in het geheim en onvoorspelbaar gedrag.
Laat stadium
Lichamelijke en geestelijke gezondheidsproblemen, slecht eten en slechte zelfzorg, verlies van baan, verbroken relaties en gezinnen
De ziekte alcoholverslaving behandelen
De primaire behandeling voor problematisch alcoholgebruik is cognitieve gedragstherapie. Deze therapie leert alcoholisten om emoties onder controle te houden, om te gaan met stress en tegenslag en de juiste beslissingen te nemen om terugval te voorkomen. Mensen met ernstige stoornissen in alcoholgebruik hebben vaak langdurige behandeling nodig. Sommige medicijnen, zoals Disulfiram of Acamprosaat, kunnen helpen bij het herstel van alcoholverslaving, maar geen enkele medicijn kan alcoholverslaving volledig genezen.
Na langdurige onthouding vertonen de meeste mensen een verbeterde werking van de hersenen en een verbeterde besluitvorming. Net als diabetici die leren om te gaan met hun aandoening, kunnen personen met een alcoholverslaving vaardigheden leren om alcoholisme het hoofd te bieden en op lange termijn controle te behouden.
Bij The Home Clinic staat het aanleren van deze vaardigheden voorop in de behandeling. The Home Clinic biedt hiervoor een online traject met detoxificatie en cognitieve gedragstherapie waarbij gebruik wordt gemaakt van beeldbellen. De therapie is gebaseerd op C.R.A. (Community Reinforcement Approach), een wetenschappelijk gefundeerde behandeling waarbij het vinden van deze vaardigheden voorop staat. Hierbij kunnen belangrijke mensen in je leven, zoals een partner of familieleden, deelnemen aan de behandeling.
